Najbolja jedinica Kopnene vojske
U Kopnenoj vojsci svake godine bira se najbolja jedinica ranga bataljon – divizion – odred, a nedavno je prelazna zastavica za 2015. godinu dodeljena Prvom topovsko-haubičkom artiljerijskom divizionu 152 mm M-84. U obrazloženju prestižnog priznanja piše da je izbor diviziona nagrada za uloženi trud, zalaganje i profesionalno izvršavanje zadataka na izgradnji i održavanju operativnih sposobnosti u prošloj godini, ali potpuno je jasno da iza njega stoji višegodišnji kontinuirani i požrtvovani rad niških artiljeraca.– Nijanse su odlučivale. Mislim da je presudio visok nivo obučenosti pripadnika diviziona, ostvaren realizacijom raznih oblika obučavanja. Izdvajam zimsko stacionarno logorovanje, pokretno logorovanje sredinom godine, realizaciju velikog broja taktičkih uvežbavanja i taktičkih vežbi na logorovanjima i artiljerijska bojeva gađanja na Intervidovskom poligonu „Pasuljanske livade”, vrednovana odličnim i manjim delom vrlo dobrim ocenama. Druga vrednost jeste stopostotna ispravnost artiljerijskih oruđa i visok nivo ispravnosti motornih vozila i druge tehnike. Podatak koji potvrđuje kvalitet rada u divizionu jeste, svakako, i prosek službenih ocena oficira, podoficira i vojnika, koji prevazilazi vrlo dobre ocene, dok su profesionalni odnosi i visok moral nešto što se zapaža odmah po dolasku u našu jedinicu – ističe komandant Mešovite artiljerijske brigade pukovnik Zvonko Stojković.
Vatreni skok
Pripadnici Mešovite artiljerijske brigade imaju ključnu ulogu u izvršavanju zadataka vatrene artiljerijske podrške jedinicama Kopnene vojske na teritoriji cele zemlje, dok je Prvi topovsko-haubički artiljerijski divizion 152 mm M-84 nosilac svih najvažnijih zadataka u brigadi. Pomenuta činjenica jasno ukazuje na mesto, ulogu i značaj diviziona u toj jedinici, pogotovo u delu obučavanja komandira artiljerijskih sastava, poslužioca, izviđača, računača i drugih specijalnosti u rodu artiljerije.– Suština obučenosti pripadnika diviziona i rezultata koje smo postigli jeste u neprekidnom radu. Prva smo artiljerijska jedinica koja je realizovala vežbe podržane računarskim simulacijama, izvodimo pokretna logorovanja svake godine i imamo kontinuitet trenažnog procesa, koji nam omogućava trenutna angažovanja – kaže major Zoran Nikolić, komandant diviziona.
Starešine i vojnici Prvog topovskohaubičkog artiljerijskog diviziona 152 mm M84 svoju obučenost prošle godine uglavnom su pokazivali i dokazivali na terenu i bojevim gađanjima. Otpočeli su krajem prošle zime sa baterijskim stacionarnim logorovanjima na poligonu „Rujnička kosa”, kada su starešine i vojnici uvežbavali kako da izvedu artiljerijska dejstva u nepovoljnim vremenskim i zemljišnim okolnostima. Jedna baterija je sredinom leta bila angažovana na bazi „Jug”, dok je druga, novembra prošle godine, opsluživala osnovni komandnoštabni kurs Vojne akademije na poligonu „Pasuljanske livade”.
Centralna aktivnost diviziona, ipak, zabeležena je u periodu od 26. maja do 4. juna, kada su pripadnici jedinice izveli pokretno logorovanje i taktičku vežbu sa bojevim gađanjem „Vatreni skok”. Desetodnevno pokretno logorovanje odvijalo se na potezu matična kasarna „Mija Stanimirović” – Rtanj – poligon „Pasuljanske livade”, gde su artiljerci uvežbavali zauzimanje elemenata borbenog rasporeda, posedanje vatrenih položaja, rad po komandama za gađanje, premeštanje s jednog na drugi položaj i druge taktičke radnje.
Na poligonu „Pasuljanske livade” izvedeno je i osam artiljerijskih vežbovnih i kontrolnih baterijskih gađanja iz tophaubica sa odličnim i vrlo dobrim ocenama. Posebno atraktivno bilo je noćno gađanje, kada je odeljenje minobacača 120 mm osvetljavalo rejon cilja na Velikom Antrvelju. Pokazalo se još jednom da su vežbe na terenu najsloženiji i najteži oblik obučavanja jedinica ranga diviziona, ali i jedini pouzdan način da se utvrdi u kojoj su meri komandanti jedinica, komandiri odeljenja, vodova i baterija, poslužioci, računači, vezisti, topografi i pripadnici drugih specijalnosti spremni da izvrše zadatke efikasne vatrene podrške borbenih jedinica.Vežba „Vatreni skok” i diviziona bojeva gađanja potvrdili su da za starešine i vojnike Prvog topovskog haubičkog diviziona 152 mm nema tajni u planiranju, pripremi i izvršenju artiljerijske vatrene podrške tokom obezbeđenja borbenih dejstava i da su u potpunosti osposobljeni za realizaciju dodeljenih misija u svim vremenskim, zemljišnim i borbenim uslovima.
Potpuna ispravnost tehnike u tom divizionu ostvarena je zahvaljujući značajnoj pomoći pretpostavljene komande Kopnene vojske i Generalštaba Vojske Srbije. Vodilo se računa i o najsitnijim detaljima u delu održavanja i unapređivanja ispravnosti ne samo artiljerijskih oruđa, već i motornih vozila i druge tehnike. U divizionu velika pažnja se pridaje periodičnim pregledima.
Major Zoran Nikolić nada se da će jedinica jednog dana biti opremljena i novom samohodnom haubicom 155 mm NORA B52, koja je koncepcijski i konstrukcijski slična njihovim haubicama. To bi znatno uvećalo operativnu sposobnost jedinice i artiljerije u celini.
Standardi obuke
U organizacijskoj strukturi Prvog topovskohaubičkog artiljerijskog diviziona 152 mm M84 zapažaju se komanda, komandnoizviđačka baterija i tri vatrene baterije. Dok članovi komande diviziona komanduju, naređuju, odlučuju, kontrolišu, planiraju, organizuju i koordiniraju, pripadnici komandnoizviđačke baterije predstavljaju oči i uši artiljerije. Jedinica kojom komanduje major Zoran Oreščanin ima u svom sastavu vod veze i komandnoizviđački vod, koji osmatra, izviđa i daje potrebne elemente za diviziona gađanja. Vatrene baterije predvode major Dejan Pavlović i kapetani Goran Rangelov i Predrag Radunović.Od komandira 3. topovskohaubičke artiljerijske baterije majora Dejana Pavlovića saznajemo da su dobri rezultati na vežbama i gađanjima plod jakog vojnog kolektiva, dobre obučenosti, uvežbanosti i sposobnosti da se odreaguje pravovremeno, precizno, tačno, brzo i efikasno.
– Dobra posluga zna šta treba da radi u svakom trenutku. Postoje standardi za individualnu i kolektivnu obučenost, koji moraju da se ispune i zato uvežbavamo svaku radnju do automatizma, a pri tom veliku pažnju poklanjamo merama bezbednosti, odabiru jedinice za teren i realizaciji gađanja – ističe major Pavlović.
On kaže da pripadnici njegove jedinice imaju puno poverenje u tophaubicu NORA i da tim artiljerijskim oruđem baterija može precizno da pokrije prostor širine do 300 metara.
Posluga topahaubice je desetočlana, pa je i posao komandira odeljenja sveobuhvatan, jer treba objediniti rad svih njih. Stariji vodnik Nemanja Milovanović navodi da svaki član posluge ima specifičan zadatak i da od pravilnog i pravovremenog izvršavanja radnji, zavisi i ukupan rezultat na vežbama i gađanjima. Nišandžija, na primer, priprema elemente za gađanje i nišani, pomoćnik nišandžije postavlja instrumente za rad, otvara zatvarač i brine o njegovoj ispravnosti, dok punilac vodi računa o tome da u unutrašnjosti cevi nema prljavštine ili zaostalih delova čaure i ubacuje projektil. Tempirač i tri dodavača su u municijskom delu posluge i pripremaju municiju.Vojnici u okviru odeljenja napreduju od dužnosti dodavača do nišandžije, koji je ujedno i zamenik komandira odeljenja. Samo najbolji uspevaju da taj put pređu za dve godine, dok se uobičajenim tempom napredovanja nišandžija postaje tek posle 5–6 godina. Taj podatak dobija na značaju kada se zna da se samo iz redova nišandžija biraju vojnici koji će završiti potrebne kurseve i postati artiljerijski podoficiri. Divizion je na taj način proizveo iz svog sastava 17 mladih vodnika, koji su već primili dužnost.
– Proizvođenje podoficira iz redova profesionalnih vojnika je po mom mišljenju odlično rešenje, jer se unapređuju i proizvode u podoficire ljudi koji su provereni i dokazani u jedinici, gde će i obavljati novu dužnost. Oni su izuzetno motivisani i rade u vojnim kolektivima i sa ljudima koje poznaju – naglašava major Zoran Nikolić.
Vodnik Nikola Stojiljković jedan je od profesionalnih vojnika koji je prešao put od trećeg dodavača do podoficira. On kaže da je od prvog dana maksimalno bio zainteresovan za posao i da su to prepoznale njegove starešine. S ponosom ističe da je artiljerija rod koji ne bi menjao ni za šta na svetu i da bojeva gađanja treba videti i doživeti.Nikolin kolega vodnik Vidoje Đokić je u artiljerijskoj brigadi šest godina, ušao je u sve tajne artiljerijskog zanata, a krajem prošle godine proizveden je u čin vodnika i postavljen za komandira odeljenja. Nišandžija desetar Milan Stojanović, takođe, želi da krene putem svojih bivših kolega i postane artiljerijski podoficir. Ta mogućnost da profesionalni vojnici postanu podoficiri pobudila je takmičarski duh u jedinici i svi se trude da što bolje obavljaju zadatke.
Komandant topovskohaubičkog diviziona major Zoran Nikolić podvlači da izvršavanje zadataka artiljerijske jedinice zavisi od velikog broja starešina i vojnika, različitih specijalnosti. U artiljeriji su, kako kaže, timski rad, drugarstvo i uzajamno poverenje osnova na kojoj se gradi ne samo kohezija vojnih kolektiva, već i realizacija najsloženijih taktičkih i vatrenih zadataka.
Zoran MILADINOVIĆ
