General Pavle Jurišić Šturm
General Pavle Jurišić Šturm
1848–1922.
Pavle Jurišić rođen je 22. avgusta 1848. u okolini Gerlica u Nemačkoj kao Paul Šturm. Poreklom je bio Lužički Srbin. Završio je Vojnu akademiju u poljskom gradu Vroclavu i Ratnu školu u Francuskoj, u Nansiju. Kao pruski oficir učestvovao je u francusko-pruskom ratu 1870–1871. godine.1848–1922.
U Srbiju je došao 1876. godine. Promenio je ime u Pavle Jurišić, a svoje prezime Šturm dodao je kao nadimak. Primio je pravoslavlje i za sveca izabrao Svetog Savu.
Učestvovao je u srpsko-turskim ratovima (1876–1878) kao komandant dobrovoljačkog puka. Po završetku ratova bio je komandir čete i komandant bataljona. U srpsko-bugarskom ratu 1885. komandovao je 6. pešadijskim pukom Drinske divizije.
Posle rata postao je komandant pešadijskog puka, pa pomoćnik komandanta i komandant divizijske oblasti. Penzionisan je 1900, ali je već naredne godine reaktiviran u svojstvu izvanrednog komesara graničnih straža. Nakon toga komandovao je Moravskom, pa Dunavskom divizijskom oblašću, a od 1908. bio je ađutant kralja Petra.
U Prvom balkanskom ratu Pavle Jurišić Šturm komandovao je Dunavskom divizijom I poziva, koja je odigrala ključnu ulogu u pobedi srpske vojske u Kumanovskoj bici. Tada je dobio čin generala.
Istakao se kao komandant i u Bitoljskoj bici.
Tokom Drugog balkanskog rata komandovao je Drinskom divizijom I poziva, koja je u prvoj fazi Bregalničke bitke pretrpela početni i najjači udar bugarske armije. Po završetku rata nastavio je da obavlja dužnost prvog ađutanta kralja Petra Karađorđevića.
U Velikom ratu komandovao je trupama 3. Armije, koja je na početku rata dejstvovala u Podrinju. Te trupe su u bitkama na Drini i Gučevu podnele ogroman teret austrougarske ofanzive. U Kolubarskoj bici, držeći centralni deo rasporeda srpske vojske, sadejstvovao je 1. Armiji tokom njene pobedonosne ofanzive.
U trenucima trojnog napada na Srbiju 1915. godine general Šturm je uporno branio obale Dunava, nastojeći da spreči prodor nemačkih snaga u dolinu Velike Morave.
Nakon reorganizacije srpske vojske na Krfu ponovo je postavljen na mesto komandanta 3. Armije. S te dužnosti smenjen je u jesen 1916, nakon neuspeha koje su jedinice te armije pretrpele usled jake bugarske ofanzive.
U teškim momentima za Srbiju i njenu vojsku poslat je u posebnu misiju u Rusiju. General Jurišić Šturm imenovan je marta 1917. za Kancelara Kraljevih ordena. Penzionisan je 1921, posle 56 godina aktivne vojne službe i učešća u sedam ratova.
Umro je 13. januara 1922. u Beogradu. Jedan je od najvećih vojskovođa Prvog svetskog rata i srpske ratne istorije.
FOTOGALERIJA
