22.08.2019.

Otvaranjem izložbe ratnih slikara obeležen Dan Vojnog muzeja

Povodom Dana Vojnog muzeja 22. avgusta, i obeležavanja 141 godina njegovog postojanja, danas je u Galeriji te ustanove otvorena izložba „Dela ratnih slikara 1912-1918. godine - iz Zbirke Vojnog muzeja“.

Čestitajući praznik pripadnicima Vojnog muzeja, u ime ministra odbrane Aleksandra Vulina i u svoje ime, državni sekretar u Ministarstvu odbrane Aleksandar Živković je rekao da je reč o jednoj od najcenjenijih ustanova kulture u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije, ali i u državi.

– Vojni muzej raspolaže vrednom zbirkom slika koja broji oko pet stotina dela devetnaestorice ratnih slikara, koji su se školovali na umetničkim akademijama širom Evrope i sveta, a po izbijanju rata vratili se da služe svojoj otadžbini - podsetio je državni sekretar i dodao da su, gledajući smrti u oči i iscrpljeni, u više navrata do iznemoglosti, svoja patriotska osećanja ti umetnici godinama izražavali kroz raznolikost ratnih tema.

Pre nego što je izložbu proglasio otvorenom, u prisustvu zamenika načelnika Generalštaba Vojske Srbije general-majora Petra Cvetkovića i načelnika Uprave za tradiciju, standard i veterane pukovnika Duška Šljivančanina, Aleksandar Živković citirao je reči našeg nobelovca Ive Andrića, koji je govorio da umetnost i volja za otporom pobeđuju sve pa i samu smrt.

On je istakao i da će nas izložbena postavka nakratko vratiti kroz istoriju i pokazati nam da rat, iako poznat kao umetnost uništavanja, nikada neće moći da slomi duh i umetnost jednog naroda.

Načelnik Vojnog muzeja, potpukovnik Gradimir Matić, podsetio je da je na brojnim srpskim ratištima, od Cera do Soluna, od povlačenja do oslobođenja, dela stvaralo četrdeset slikara raspoređenih u ratne jedinice.

– Oni su, prateći život na frontu i operacije naše vojske, stvorili dragocenu građu i umetnička dela, kao trajno svedočanstvo napora, borbi i ideala naših predaka, a tragične ratne godine, pored izgnanstva i mučeništva, donele su i najznačajnija impresionistička platna srpske umetnosti.

On je istakao i da su dela ratnih slikara na humanitarnim izložbama u Evropi, organizovanim tokom Velikog rata, upoznala svet sa strahotama kojima su bili izloženi srpska vojska i narod, zbog čega su posebno značajna.

Autorka postavke, viši kustos Ljubica Dabić, izrazila je zadovoljstvo što se, organizovanjem ovakve izložbe, još jednom odaje dužna pažnja ratnim slikarima.

– Osim što danas obeležavamo 141 godinu postojanja Vojnog muzeja, navršio se i vek od prve izložbe ratnih slikara, održane u Beogradu – podsetila je Dabić, a, govoreći o svojevrsnim sudbinama koje su zadesile dela vojnih slikara, istakla je da su mnoge slike bile izložene po zgradama i kancelarijama pa su i uništene 1941. godine.

Vojni muzej u Beogradu, smešten na bastionu Prvog jugoistočnog fronta Beogradske tvrđave, osnovan je Ukazom kneza Milana Obrenovića 22. avgusta 1878. godine na predlog ministra vojnog pukovnika Save Grujića. Tog dana je, naime, knez Milan Obrenović objavio proklamaciju o potpisivanju mira između Srbije i Turske, odnosno državne nezavisnosti kneževine Srbije. To ujedno i svedoči koliki je značaj pridavan osnivanju institucija kulture u tek oslobođenoj zemlji.

Ta ustanova je danas nezaobilazni segment istorijskog, kulturnog društvenog života Srbije, a za tu poziciju izborio se muzeološkom delatnošću – sakupljanjem, čuvanjem, izlaganjem i publikovanjem predmeta, odnosno tragova materijalne kulture, naročito njene vojne celine, na tlu Srbije i srpskog etničkog prostora.